Het Pieterke experimenteert, leert en sensibiliseert rond luchtkwaliteit
Het Pieterke is een gezellige en diverse buurtschool waar iedereen elkaar kent. Door haar ligging langs de drukke E313-snelweg in Antwerpen is de luchtkwaliteit in de omgeving niet goed. Dit werd bevestigd door de meetresultaten van het project CurieuzeNeuzen. Maar daar leggen de leerkrachten en leerlingen van Het Pieterke zich niet zomaar bij neer. Ze schreven zich in als pilootschool voor het project ‘Zuivere Lucht’ en gaan de strijd aan tegen vuile lucht. Ze onderzoeken het verkeer in hun straat maar willen vooral ook zelf hun steentje bijdragen.
De kleuters tellen auto’s
De experimenten van het Pieterke startten in het schooljaar 2019-2020. Het thema luchtvervuiling werd toen geïntegreerd in de leerstof. Van klein tot groot, in alle klasjes werd er in de lessen aandacht aan besteed. Zo dachten de kleutertjes van de tweede klas na over hoe ze goede en slechte lucht kunnen onderscheiden. Ze waren het roerend eens: “Slechte lucht stinkt”.
Door de ligging van de school nabij de snelweg, zijn de leerlingen van Het Pieterke zich bewust van de bijdrage van auto’s en vrachtwagens op de luchtkwaliteit. Ook op de Wouter Haecklaan, die langs de school loopt, rijden er veel auto’s. De derde kleuterklas nam de proef op de som: op een vast moment in de week telden de kleuters hoeveel auto’s, voetgangers en fietsers in 10 minuten langs hun school kwamen. “We deelden de klas op in drie groepjes,” legt juf Sofie uit. “Een groepje telde de auto’s, een ander telde de fietsers en het derde groepje zette streepjes bij het aantal voetgangers. De kleuters die streepjes zetten voor de passerende auto’s hadden duidelijk veel meer werk.”
De kleutertjes tellen het aantal auto’s, fietsers en wandelaars.
Stappen en fietsen loont
Veel verkeer in de buurt dus. Maar hoe verplaatsen de jongens en meisjes zich zelf naar school? Te voet, nemen ze de fiets of het openbaar vervoer of komen ze met de auto naar school? De leerlingen van het derde en vierde leerjaar wilden dit wel onderzoeken. Met een vragenlijst in de hand vatten ze post aan de schoolpoort. Ze bevroegen alle leerlingen. Wie duurzaam naar school komt, kreeg een sticker als beloning. De ‘gezondste klas’ werd in de bloemetjes gezet. Juf Kelly wijst op het belang van deze sensibilisering: “Door deze positieve benadering zijn de kinderen extra gemotiveerd om zich duurzaam te verplaatsen en zijn ze zich bewust dat ze zelf ook mee kunnen zorgen voor minder luchtvervuiling.”
Tijdens het schooljaar 2020-2021 gaat de school verder aan de slag rond mobiliteit. De komst van een nieuw stuk fietssnelweg langs de Wouter Haecklaan in 2021 kan voor vele leerlingen, ouders en leerkrachten een extra motivatie zijn om met de fiets naar school te komen.
Leerlingen tonen trots de resultaten van de bevraging.
Luchtkwaliteit in de klas
De leerlingen van het zesde jaar gingen een stapje verder. Ze leerden over de effecten van luchtverontreiniging op onze longen en verzamelden er krantenartikelen over.
De hele school experimenteerde ook met de binnenluchtkwaliteit tijdens de lessen. In sommige klassen werd er geventileerd, in andere bleven de ramen en deuren een tijdje dicht. Zouden de sensorboxen een verschil aanduiden? “Omdat het resultaat dadelijk zichtbaar is op de meettoestellen, waren de kinderen er echt mee bezig,” geeft juf Maria aan. Het resultaat sprak voor zich: in het vierde leerjaar waar er niet geventileerd werd, kleurde de sensor even oranje.
Ventileren is dus de boodschap. Dit is bovendien extra belangrijk in de strijd tegen het coronavirus. En om het binnenklimaat in de klas nog te verbeteren werd de hele school opgefleurd met luchtzuiverende plantjes. De directe impact van de plantjes op de luchtkwaliteit in de klas is momenteel nog niet gekend en vermoedelijk erg klein, maar les krijgen in een groene klas is gewoon veel aangenamer.